راهنمای نصب کنتاکتور تک فاز
امروزه کنتاکتور یکی از بخش‌های اصلی مدار الکتریکی می‌باشد. در حقیقت کنتاکتور یکی از ابزارهای مهم در صنعت برق است که از آن برای استارتر یا راه‌اندازی موتور استفاده می‌کنند؛ همچنین از آن می‌توان برای اتوماسیون چراغ‌ها جهت مصارف روشنایی تجاری، مسکونی و صنعتی استفاده کرد. یکی از مدل‌های کنتاکتور، کنتاکتور تک فاز است که به دلیل ابعاد کوچک کاربرد زیادی دارد، درنتیجه با توجه به اهمیت این قطعه دانستن نحوه نصب آن اهمیت زیادی دارد. پس در ادامه‌ی مقاله با ما همراه باشید تا درباره‌ی نصب کنتاکتور تک فاز بیشتر بدانیم.
راهنمای نصب کنتاکتور سه فاز اشنایدر
کنتاکتور چیست؟
کنتاکتور یکی از پرکاربردترین قطعات الکتریکی است که در مدارهای الکتریکی برای قطع و وصل مدار الکتریکی با توان بالا مورداستفاده قرار می‌گیرد. درواقع، کنتاکتور یک کلید مغناطیسی است که مانند کلیدهای ساده سه فاز دارای ۳ کنتاکت اصلی باقدرت برای ارتباط تجهیزات و دستگاه‌های الکتریکی به شبکه و همچنین تعدادی کنتاکت‌های کمکی جهت استفاده در طراحی مدارهای فرمان است.
کنتاکتور از دو هستۀ E یا U شکل که یکی ثابت و دیگری متحرک است تشکیل می‌شود. وقتی جریان از هسته الکترومغناطیسی عبور می‌کند، یک میدان مغناطیسی تولید می‌شود و تغییر در نیروی تولید شده توسط میدان الکترومغناطیسی، وضعیت کنتاکت‌ها را تعیین می‌کند. کنتاکتور در مدل و ظرفیت توانی مختلفی تولید می‌شود و برخلاف کلید اتوماتیک، کنتاکتور برای قطع جریان اتصال کوتاه طراحی نشده است.
کنتاکتور تک فاز چیست؟
کنتاکتورها در دو ابعاد کوچک و بزرگ در بازار موجود هستند و افراد با توجه به ولتاژ موردنیاز خود می‌توانند این ابعاد را انتخاب کنند. کنتاکتور تک فاز کنتاکتوری با ابعاد کوچک است که به عبارتی همانند رله نوعی سوئیچ کنترل‌شده الکتریکی است که جهت قطع و وصل نمودن مدار قدرت به کار می‌رود. از خصوصیات فنی این کنتاکتور تک فاز این است که دارای دو پل هستند که برای مثال اگر یک نمونه ۲۵ آمپر را در نظر بگیریم، درصورتی‌که کاربر جریانی پایین‌تر از ۲۵ آمپر تک فاز بخواهد، از یک پل آن، فاز را و از پل دیگر نول را باید عبور بدهد و درصورتی‌که کاربر جریانی بین ۲۵ تا ۵۰ آمپر تک فاز بخواهد، با پل کردن یا به‌اصطلاح دوبل کردن پل‌ها و فقط عبور فاز از دو پل، قادر به جریان کشی تا ۵۰ آمپر خواهد بود. درواقع ۵۰ آمپر برای بارهای کاملاً اهمی و ۲۰ آمپر برای بارهای کاملاً سلفی و کلاً پیشنهاد می‌شود برای جوانب احتیاط از دو پل برای یک آمپر نامی آن استفاده شود.
مطالعه مقاله نصب کنتاکتور سه فاز
این کنتاکتورها دارای صدای کم هستند و به همین دلیل هم به کنتاکتورهای بی‌صدا معروف هستند
کنتاکتور تک فاز می‌تواند جای کنتاکتورهای فرمان و حتی رله‌های شیشه‌ای به دلیل داشتن ماژول‌های مختلف نظیر تک پل دو پل که ماژول‌ها با تحریک مدار فرمان، تغییر وضعیت می‌دهند مورداستفاده قرار بگیرد.
عملکرد کنتاکتور تک فاز چگونه است؟
کنتاکتور تک فاز علاوه برداشتن کیفیت بالاتر، ظاهر و طراحی شیک‌تر، صدای کمتری نسبت به مدل‌ها دیگر کنتاکتور دارد و جایگزین بسیار مناسبی برای استفاده به‌جای کنتاکتور سه فاز است. این محصول عملیات قطع و وصل در کنتاکتور را به‌وسیله یک بوبین یا سیم‌پیچ مغناطیسی انجام می‌دهد. بوبین انرژی الکتریکی را به انرژی مغناطیسی تبدیل نموده و با قطع و وصل شدن برق این میدان الکترومغناطیسی نیز قطع و وصل می‌گردد.
روش نصب کنتاکتور تک فاز چگونه است؟
نصب کنتاکتور تک فاز نیز همچون کنتاکتور سه فاز انجام می‌شود. با این اختلاف که در کنتاکتور تک فاز تنها یک تیغه قدرت قرار دارد. از کنتاکتورهای سه فاز برای مصارف تک فاز نیز استفاده می‌شود، کنتاکتورها دارای سه ورودی و سه خروجی هستند.
برای اتصال یک مصرف‌کننده تک فاز به کنتاکتور و به‌منظور ورود یک فاز به کنتاکتور، تنها کافی است سه ورودی را به یکدیگر انشعاب داده و دریکی از سه پیچ ورودی نیز سیم فاز را قرار می‌دهیم. در بخشی که سه پیچ خروجی است، سیم‌ها را همچون قبل به یکدیگر انشعاب داده و یک کابل خروجی از آن خارج نمایید. به‌منظور نصب مدار فرمان کنتاکتورها نیز می‌توان از کلید فرمان بهره برد و علاوه بر این می‌توان استارت و شستی‌های استوپ را به کار گرفت.
مطالعه مقاله 8 گام در نصب کنتاکتور اشنایدر
نصب کلیدهای فرمان در مقایسه با شستی‌ها هم راحت‌تر بوده و هم موجب صرفه‌جویی در مصرف سیم می‌گردد. به همین دلیل از کلید فرمان برای دستور دادن به کنتاکتور تک فاز استفاده می‌شود، کلیدهای فرمان دوپیچ دارند که با 0 و 1 مشخص‌شده‌اند. این کلیدها دقیقاً مانند کلیدهای تک پل در برق ساختمان است، منتهی در تابلو برق صنعتی از آن استفاده می‌شود. برای نصب کلید فرمان کافی است یک سیم فاز از فیوز به پیچ شماره 0 وارد کرده و یک سیم هم از پیچ شماره 1 به A1 کنتاکتور وصل کنید و در انتها هم یک سیم نول به A2 کنتاکتور وصل کنید. در انتها برق را روشن کرده و با استفاده از کلید فرمانی که به کنتاکتور متصل کرده‌اید به کنتاکتور فرمان قطع و وصل دهید.
کنتاکتور تک فاز چه کاربردهایی دارد؟
ازجمله مهم‌ترین کاربردهای نصب کنتاکتور تک فاز عبارت‌اند از:
- هوشمند سازی ساختمان‌های هوشمند
- موتورهای تک فاز و پمپ‌های آبیاری
- کنترل سیستم‌های روشنایی
- پمپ کف کش کشاورزی
- کنترل کولرهای گازی
- دستگاه‌های ماینر
کنتاکتور تک فاز از چه اجزایی تشکیل‌شده است؟
اولین گام در زمان نصب کنتاکتور تک فاز دانستن اجزای کنتاکتور تک فاز است. تمامی کنتاکتورهای تک فاز سه قسمت اصلی دارند یعنی تیغه، بوبین و قاب عایق که هرکدام از این بخش‌ها وظایف جداگانه‌ای دارند که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم.
1. تیغه
تیغه کنتاکتور تک فاز به دو نوع قدرت و فرمان تقسیم می‌شود. تیغه قدرت همان کنتاکت اصلی است که جریان قدرت از آن عبور می‌نماید و تیغه فرمان یا کنتاکت فرمان، در بخش فرمان استفاده می‌گردد. این تیغه‌ها بعد از هر بار تحریک سیم‌پیچ توسط جریان، به شکلی حرفه‌ای به حالت عکس خود تغییر شرایط می‌دهند.
2. بوبین
بوبین، نوعی سیم‌پیچ است که یک هسته مغناطیسی ایجاد نموده و وظیفه باز و بسته شدن کنتاکتور را با ایجاد نیروی مغناطیسی برای اتصال فیزیکی تیغه‌های رسانا ایفا می‌نماید.
3. قاب عایق
کنتاکتورهای تک فاز به‌وسیله مواد عایق مانند باکالیت، نایلون و غیره عایق‌بندی می‌شوند. این عایق‌بندی به‌عنوان قاب محافظ، نگه‌دارنده در برابر خطر برق‌گرفتگی و نیز جهت حفاظت از عواملی مانند گردوغبار، چربی، آب و غیره عمل می‌کند.
کنتاکتور تک فاز مزایای زیادی دارد که عبارت‌اند از:
صدای قطع و وصل کم
در محیط‌های غیر صنعتی مثل محیط مسکونی، واحد‌های تجاری، اداری و …، یکی از چالش‌ها، صدای بلند قطع و وصل کنتاکتورهای سه فاز می‌باشد. کنتاکتور تک فاز یا بی‌صدا در هنگام قطع و وصل شدن، صدای بسیار کمی تولید می‌کنند.
اشغال فضای کم در تابلو برق
تعداد زیاد کنتاکتور، باعث افزایش سایز تابلو برق می‌شود. کنتاکتورهای تک فاز، به نسبت سه فاز دارای ابعاد کوچکتری‌اند که همین امر موجب کاهش ابعاد تابلو برق و کاهش هزینه می‌شود.
داشتن قیمت مناسب
ازنظر رنج قیمت کنتاکتورهای تک فاز موجود در بازار، عموماً قیمت پایین‌تری، نسبت به کنتاکتورهای سه فاز دارند.
عدم نیاز به تعمیر و نگهداری‌های فصلی
کنتاکتورهای تک فاز، به دلیل کیفیت مناسب و نوع ساختار، ازنظر نگهداری شرایط مناسبی را ایجاد می‌کنند و نیاز به تعمیر و نگهداری فصلی ندارند.
تست سالم بودن کنتاکتور تک فاز را چگونه انجام باید داد؟
برای تست کنتاکتور تک فاز، در زمان نصب کنتاکتور تک فاز کافی است که یک فاز و یک نول به کنتاکت‌های A1 و A2 آن بدهیم و بررسی کنیم که اتصال بین کنتاکت‌ها برقرار مي‌شود یا خیر؟
بعد از روشن شدن کنتاکتور، باید بررسی کنیم که پیچ‌های قدرت کنتاکتور یعنی پیچ‌های شماره ۱،، ۲، ۳، ۴ به هم وصل می‌شوند یا خیر؟
پس از برق‌دار کردن کنتاکتور تک فاز و بوبین آن، باید کنتاکتور وصل شود. سپس، بعد از مطمئن شدن از وصل شدن کنتاکتور، پیچ‌های قدرت را با تست بوق (Buzzer) مولتی متر بررسی می‌کنیم. اگر صدای Buzzer را شنیدیم، پس کنتاکت‌ها سالم و درنتیجه کنتاکتور تک فاز یا بی‌صدا سلامت است.
امیدواریم از این مقاله از سایت نمایندگی اشنایدر پاسخ سوالات خود را دریافت کرده باشید.
قوانین ارسال دیدگاه در سایت